Ustawa, która powstała w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji była rozpatrywana 10 stycznia 2023 przez sejmową komisję administracji i spraw wewnętrznych, a 26 stycznia Sejm przyjął zmiany w ustawie o cudzoziemcach i skierował ją do Senatu.

Najważniejsze zmiany:

✖️Zmieniła się „instancja”, do której migranci będą się odwoływać od negatywnych decyzji. Teraz jest to komendant główny Straży Granicznej. Czyli osoba, która jest w tej samej strukturze co pierwsza instancja wydająca decyzje. Wcześniej był to szef Urzędu ds Cudzoziemców.

✖️Przedłużenie osadzenia w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców do 18 miesięcy!

✖️Możliwość pozbawienia wolności do 7 dni cudzoziemca, także dziecka, któremu odmówiono wjazdu do Polski. Bez decyzji sądu.

✖️Skrócenie czasu na odwołanie od decyzji zobowiązania do powrotu (tzw dobrowolnego powrotu), zgody na pobyt ze względów humanitarnych i zgody na pobyt tolerowany z 14 dni do 7 dni! Dla wielu osób jest to zasadniczo pozbawienie możliwości złożenia odwołania.

✖️Skrócenie czasu na „dobrowolny powrót” z 15 do 8 dni.

✖️Dodatkowo cudzoziemiec może być zmuszony do wyjazdu w trakcie trwania postępowania administracyjnego, czyli np. przed wydaniem decyzji o przyznaniu (lub nie) ochrony międzynarodowej.

✖️Od teraz to komendant główny SG organizuje „dobrowolny powrót” oraz decyduje o przeniesieniu cudzoziemca do innego państwa członkowskiego UE odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej (regulacja dublińska) oraz udzielania pomocy związanej z takim przeniesieniem;

✖️Ustanowienie nowego systemu do wymiany informacji pomiędzy państwami UE o decyzjach, które nakazują powrót cudzoziemcom przebywającym w nieuregulowany prawnie sposób (system ma służyć także do monitorowania, czy opuścili oni terytorium tych państw). Określa też warunki i procedury wprowadzania, przetwarzania oraz wymiany informacji o wpisach w SIS, na potrzeby odmowy wjazdu cudzoziemców na terytorium państw członkowskich;

✖️Możliwość wymiany informacji w SIS – Systemie Informacyjnym Schengen – ma pozwolić na identyfikowanie obywateli państw trzecich objętych decyzją nakazującą powrót, którzy ukryli się i zostali zatrzymani w innym państwie członkowskim Schengen.

✖️Wprowadzono wymóg posiadania potwierdzonej znajomości języka polskiego, na wyższym poziomie niż dotychczas, jako warunku uzyskania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Za nowelizacją głosowało 228 posłów, przeciw było 27, a 194 wstrzymało się od głosu. Wcześniej posłowie odrzucili zgłoszone, głównie przez sejmową opozycję, poprawki. Poprawki dotyczyły m.in. sprzeciwu przeniesienia wyżej opisanych kompetencji na komendatna głównego Straży Granicznej czy uniemożliwienia push-backów.

Wprowadzone zmiany w ustawie realnie odbierają szansę migrant(k)om na zawalczenie o siebie w obliczu, już wcześniej będących nieludzkimi, przepisów. Skrócenie czasu na złożenie odwołania od negatywnych decyzji ma być prostą drogą do „dobrowolnych powrotów”. Wydłużenie czasu osadzenia w strzeżonym ośrodku detencyjnym ma jeszcze bardziej łamać przebywających tam ludzi i odstraszać od podejmowania prób dostania się do Polski, części sławiącej się wolnością i otwartością Unii Europejskiej…

‼️Te zmiany dają niemal władzę absolutną komendantowi głównemu Straży Granicznej Wiemy, że będzie to wymagało od nas i od innych grup, które wspierają migrantki i migrantów jeszcze więcej pracy i jeszcze szybszych reakcji.

Będziemy próbować wszystkiego co w naszej mocy – uchodźcy i migrantki nie są same!